Lễ cúng sau đám tang là một phần quan trọng trong phong tục ma chay của người Việt. Thực tế, sau đám tang, không chỉ có một mà còn nhiều lễ cúng khác nhau. Dưới đây là thông tin về các lễ cúng sau đám tang mà gia đình cần biết.
Cúng mở cửa mả
Lễ mở cửa mả hay còn được gọi là Lễ Tam Chiêu là lễ cúng sau đám tang đầu tiên. Được tổ chức khi người đã mất được chôn cất sau ba ngày. Nghi lễ này dựa trên tín niệm vong hồn người mất cần được mở cửa mã sau ba ngày chôn cất để sớm được siêu thoát về cõi Tịnh độ.
Cúng mở cửa mả, hay còn gọi là Lễ Tam Chiêu, là lễ cúng đầu tiên sau đám tang. Được tổ chức khi người đã mất được chôn cất sau ba ngày, nghi lễ này dựa trên tín niệm rằng vong hồn cần được mở cửa mả để sớm siêu thoát về cõi Tịnh độ. Lễ vật cần có:
- 1 cái thang: Nam bảy bậc, nữ chín bậc
- 1 con gà trống
- 1 cây mía lau còn ngọn
- 2 bình hoa tươi và 2 đĩa trái cây: 1 bình, 1t đĩa dùng để cúng đất đai; cái còn lại để cúng vong
- 3 ống trúc: Kích thước khoảng 4 tấc (40cm), được vót nhọn 1 đầu để cắm xuống đất; đầu bằng còn lại đựng lần lượt nước, muối, gạo; phía trên miệng ống trúc phải được bọc lại bằng bao nilon và dây chun.
- 4 cây đèn cầy, vàng mã
- 5 thứ đậu: 100 gram
- 5 thẻ tre dài bốn tấc được vót nhọn một đầu, thẻ tre này sẽ được dùng để làm bài vị cúng ngũ phương ngũ thổ tôn thần
- 6 chén chè, 2 đĩa xôi, 1 bộ tam sên (trứng, thịt và tôm)
- 7 cái chén, 1 bình trà, 1 bình rượu
Cúng 49 ngày
Cúng 49 ngày (chung thất) là buổi lễ mở đầu sau khi người thân qua đời được 49 ngày. Theo Phật giáo, linh hồn phải trải qua 7 lần phán xét, mỗi lần kéo dài 7 ngày. Sau đó, linh hồn đi qua âm ty, sau 7 tuần vong hồn sẽ được siêu thoát về cõi Tịnh độ. Lễ vật cần có:
- Các món chay: Theo đạo Phật, sát sanh có thể ảnh hưởng đến người đã khuất
- Hương, hoa, sữa, bánh kẹo, và trái cây tươi
Tham khảo thêm:
7 nghi thức cúng trong tang lễ của người Việt
Cách Vái Lạy Trong Đám Tang Theo Phong Tục Truyền Thống
Cúng 100 ngày
Cúng 100 ngày, hay lễ Tốt khốc (thôi khóc) giúp vong linh còn lẩn quẩn trong nhà an tâm về nơi an nghỉ nơi suối vàng. Nghi lễ này thể hiện lòng thành kính của người sống với người đã khuất. Cúng 100 ngày thường tổ chức trong gia đình, con cháu trong nhà thực hiện:
- Sửa soạn bàn gia tiên
- Mâm cỗ cúng gia tiên
- Bài văn khấn, kinh chú tụng dành cho người mất được con cháu cầu đọc.
Dù không khí bi thương đã bớt đi phần nào nhưng tình cảm và lòng thành dành cho người đã khuất không hề mất đi.
Cúng giỗ đầu
Ngày giỗ đầu, hay Tiểu Tường, kỷ niệm tròn một năm ngày mất. Lễ giỗ này tổ chức trang nghiêm và bi ai như ngày để tang năm trước.
Lễ vật cho mâm cúng cần có:
- Xôi
- Gà
- 2 món mặn
- 2 canh
- Hoa quả
- Hương nến
- Tiền vàng
- Quần áo giấy
- Ngựa giấy
- Hình nhân
Cúng giỗ hết
Giỗ hết, hay Giỗ Đại tường, là ngày giỗ năm thứ hai. Trong ngày giỗ, con cháu mặc tang phục xô gai, mũ rơm, chống gậy. Lễ được tổ chức long trọng đặc biệt là trong gia đình giàu có thường diễn ra lễ tế vong.
Lễ giỗ này hóa hết đồ tang (quần áo, khăn tang, phướn, cờ, gậy chống, rèm xô…) để kết thúc tang kỳ. Lễ vật cho ngày giỗ tương tự như cúng giỗ đầu. Xem thêm Tầm quan trọng của cúng giỗ trong nghi lễ thờ cúng tổ tiên
Cúng giỗ thường
Sau khi chấm dứt 3 năm (dứt tang), ngày giỗ của năm thứ 4 gọi là ngày giỗ thường. Nghi lễ này giúp gắn kết gia đình và tưởng nhớ người đã khuất. “Giõ thường” được chia làm 2 ngày:
Lễ tiên thường (ngày đầu): Thắp hương mời gia tiên về dự lễ.
Lễ chính kỵ (ngày thứ hai): Bày mâm mặn, thắp hương đủ 3 tuần rồi hóa vàng cho con cháu thụ lộc ăn cỗ.
Lễ cúng sau đám tang là một phần quan trọng trong nghi lễ tang lễ, giúp người thân thể hiện lòng kính trọng và tri ân đối với người đã khuất. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các bước và ý nghĩa của lễ cúng này. Nếu bạn cần sự hỗ trợ hoặc tư vấn thêm về việc tổ chức lễ tang và các dịch vụ đồ cúng, hãy liên hệ với Blackstones. Chúng tôi cùng đối tác là đồ cúng Tâm Linh sẽ mang đến cho bạn những giải pháp chu đáo và trọn vẹn nhất, giúp bạn thực hiện nghi lễ một cách trang trọng và đầy đủ ý nghĩa.
Lễ cúng sau đám tang và những điều cần biết