7 nghi thức cúng trong tang lễ của người Việt

Người Việt có nhiều nghi thức cúng trong tang lễ, là phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần và văn hóa của người Việt. Những nghi thức này được tổ chức chu đáo, trang nghiêm với mong muốn giúp người mất được siêu thoát. Cùng Blackstones tìm hiểu các nghi thức cúng trong văn hóa tang lễ của Việt Nam nhé.

Các lễ cúng đám tang trong văn hóa Việt

Dưới đây là 7 nghi thức cúng đám tang Việt Nam:

Lễ mở cửa mả

Lễ mở cửa mả diễn ra vào ngày thứ ba sau khi chôn cất, gọi là tuần tam nhật. Ý nghĩa của lễ này là để người mới mất nhận biết mình đã chết và ra nhận mồ yên mả đẹp của mình.

Mâm cúng cửa mã bao gồm: 3 ống tre đựng đậu xanh, gạo, nước, một con gà, giò, cây mía lau và một cái thang bằng sóng lá chuối.

Trong lúc làm lễ, gia đình quỳ lạy phủ phục trước mả mới. Đối với người theo đạo Phật, có thể rước nhà sư đến tụng kinh, vừa tụng vừa lôi con gà đi quanh mả ba vòng rồi thả đi.

Lễ cúng vong linh

Khi trong nhà có người mất, gia đình phải dâng lên bàn thờ một bát cơm úp, một vài món ăn bình thường và một chén rượu. Thắp hương và cắm đôi đũa vào giữa bát cơm. Khấn vái xong, rót chén nước.

Lễ cúng vong linh kéo dài đến khi mãn tang. Tuy nhiên, tùy theo vùng miền thời nay có nơi chỉ cúng tới 49 ngày hoặc 100 ngày.

Lễ cúng 49 ngày (Cúng thất) 

Theo thuyết nhà Phật, người chết phải qua bảy lần phán xét, mỗi lần bảy ngày đi qua điện ở âm ty. Sau 7 tuần, vong hồn sẽ siêu thoát. Người đã mất thì 7 ngày tàn một vía nên mới định ra tuần chung thất.

Vì vậy, ý nghĩa của “cúng thất” là lễ cúng diễn ra trong 7 tuần hay 49 ngày, cũng là thời điểm mà linh hồn người mất sẽ siêu thoát.

Người Việt thường đi chùa làm lễ cầu siêu để vong được siêu sinh. Lễ cúng 49 ngày đã trở thành phong tục phổ biến.

Lễ cúng 100 ngày (Tốt Khốc)

Lễ cúng 100 ngày, còn được gọi là lễ Tốt Khốc, diễn ra vào ngày thứ 100 sau khi người thân qua đời. Đây là một trong những nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt. Ý nghĩa của lễ cúng 100 ngày là để tưởng nhớ và cầu nguyện cho linh hồn người đã khuất được siêu thoát và an nghỉ.

Lễ vật cúng 100 ngày thường bao gồm mâm cỗ chay hoặc mặn, tùy thuộc vào tín ngưỡng và phong tục của gia đình. Mâm cỗ thường gồm có:

• Một bát cơm
• Một bát canh
• Một đĩa xôi
• Một đĩa thịt luộc hoặc gà luộc
• Hoa quả và bánh kẹo
• Nến, nhang và giấy tiền vàng bạc

Lễ cúng 100 ngày được tổ chức trang trọng, con cháu trong gia đình sẽ cùng nhau thắp hương, khấn vái và tưởng nhớ người đã khuất. Nghi thức này giúp gia đình có dịp sum họp, cùng nhau chia sẻ những kỷ niệm và lòng tiếc thương.

Cúng ngày giỗ đầu

Cúng ngày giỗ đầu diễn ra sau đúng một năm ngày mất của người quá cố. Đây là một trong hai giỗ thuộc kỳ tang. Con cháu sẽ vận tang phục, khi tế lễ đều có khóc như đưa đám.

Cúng đại tường (Giỗ hết)

Lễ đại tường, hay Giỗ hết, diễn ra vào năm thứ hai sau giỗ đầu. Sau 27 tháng, làm lễ trừ phục để hết hạn để tang. Trong thời hạn tiểu tường và đại tường, gia đình thường đốt mã cho người quá cố vào rằm tháng bảy.

Trong ngày giỗ này, con cháu mặc tang phục (tang phục xô gai, mũ rơm, chống gậy), lễ vật tương tự như giỗ đầu . Nghi thức bao gồm hóa hết đồ tang (quần áo, khăn tang, phướn, cờ, gậy chống, rèm xô…) để kết thúc tang kỳ.

Cúng giỗ thường

Sau khi chấm dứt 3 năm (dứt tang), ngày giỗ của năm thứ 4 gọi là giỗ thường. Nghi lễ này giúp gắn kết gia đình và tưởng nhớ người đã khuất. Giỗ thường chia làm hai ngày:

• Lễ tiên thường (ngày đầu): Thắp hương mời gia tiên về dự lễ.
• Lễ chính kỵ (ngày thứ hai): Bày mâm mặn, thắp hương đủ 3 tuần rồi hóa vàng cho con cháu thụ lộc ăn cỗ.

Những nghi thức cúng tang của người Việt không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn là cầu mong cho vong linh người đã khuất được siêu thoát và an nghỉ. Gia đình có thể tìm hiểu và tham khảo các nghi thức này để tổ chức tang lễ trang nghiêm, chu đáo.

Dịch vụ chuẩn bị đồ cúng chuẩn mực

Để tổ chức tang lễ một cách trang nghiêm và chu đáo, gia đình cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật và nghi lễ cúng theo truyền thống. Với mong muốn hỗ trợ gia đình trong mọi khía cạnh của quá trình tang lễ, Blackstones cung cấp dịch vụ tang lễ trọn gói từ tổ chức tang lễ đến các nghi thức cúng.

Đặc biệt, Blackstones có đối tác trong hệ sinh thái là Đồ Cúng Tâm Linh, chuyên cung cấp các lễ vật và dịch vụ cúng bái chu đáo, trang nghiêm. Đồ Cúng Tâm Linh cam kết mang đến những sản phẩm chất lượng, giúp gia đình an tâm trong việc tổ chức lễ cúng theo đúng phong tục và tín ngưỡng.

Gia đình có nhu cầu tổ chức tang lễ và các nghi thức cúng có thể liên hệ Blackstones để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết. Với đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm và tận tâm, Blackstones cam kết mang đến sự an tâm và tiện lợi cho gia đình trong những thời khắc khó khăn nhất.

Trên đây là một số thông tin về lễ cúng quan trọng liên quan đến tang lễ, Blackstones hy vọng quý độc giả sẽ có thêm nhiều thông tin bổ ích. Việc tuân thủ các trình tự trong các lễ cúng trong đám tang vô cùng quan trọng, giúp người thân trong gia đình hoàn tất “thủ tục” tiễn đưa người mất về nơi an nghỉ cuối cùng, đồng thời đó cũng là cách để bày tỏ lòng thương tiếc, trân trọng với người đã khuất.

7 nghi thức cúng trong tang lễ của người Việt