Lâm chung là gì? 3 nghi thức gia đình cần nắm rõ

Lúc lâm chung là thời điểm vô cùng nhạy cảm trong cuộc đời của mỗi con người. Để đảm bảo sự ra đi thanh thản cho người thân, gia đình cần chuẩn bị và thực hiện nhiều công việc với sự chu đáo và tình thương yêu. Bài viết sau sẽ giúp gia đình cần biết phải làm gì để có thể chăm sóc và tiễn biệt người thân một cách trọn vẹn và ý nghĩa nhất.

Lâm chung là gì?

Lâm chung là lúc một người trút hơi thở cuối cùng để kết thúc một kiếp người.

Mỗi người đều sẽ trải qua giai đoạn quan trọng nhất của cuộc đời, đó là chuẩn bị cho phút lâm chung. Đây là thời khắc cận kề với hơi thở cuối cùng, định đoạt liệu chúng ta sẽ tiến vào cảnh giới tốt hay xấu trong kiếp tiếp theo.

Hiện tượng lâm chung có thể được hiểu theo hai khía cạnh khác nhau: quan điểm Phật giáo và khoa học, mỗi quan điểm mang ý nghĩa riêng biệt.

Lâm chung theo quan điểm khoa học

Khi cơ thể gặp chấn thương, não thiếu oxy hoặc tim ngừng đập dù chỉ trong thời gian ngắn, các tế bào thần kinh có thể bị suy giảm chức năng. Chính sự suy giảm này dẫn đến việc xuất hiện những hình ảnh về giây phút lâm chung.

Lâm chung theo quan điểm Phật giáo

Theo Phật giáo, việc chuẩn bị cho cận tử nghiệp là cần thiết để hướng dẫn chúng ta vào cảnh giới tốt hay xấu ở kiếp sau. Nhà Phật phân chia phút lâm chung thành hai loại: cận tử nghiệp thiện và cận tử nghiệp ác. Việc tạo dựng cận tử nghiệp thiện hay ác trong những khoảnh khắc cuối cùng sẽ quyết định sự tái sinh của mỗi người.

Xem thêm Tang lễ Phật giáo – Quy trình tổ chức 9 bước tiêu chuẩn

Người sắp lâm chung có biểu hiện thế nào?

Đối với những cụ già lớn tuổi, có thể họ sẽ “Tri thiên mệnh” – tức biết trước được ngày mất, tính trước giờ mất để liên lạc cho con cháu ở xa về. Tuy nhiên, những trường hợp này rất hiếm. Để chuẩn bị chu đáo cho hậu sự, người nhà nên biết một số biểu hiện của người thân trước lúc lâm chung để tổ chức một tang lễ trọn vẹn.

Các biểu hiện cụ thể

• Chân Tay Lạnh: Khi cơ thể bắt đầu ngừng hoạt động, tuần hoàn máu giảm dẫn đến chân tay lạnh.
• Mắt Đục Mờ: Đôi mắt không còn tinh anh, có thể là dấu hiệu của sự suy yếu toàn thân.
• Bỏ Ăn hoặc Ăn Ít: Người sắp lâm chung thường mất cảm giác ăn uống, không còn muốn nạp năng lượng vào cơ thể.

Chuẩn bị cho phút lâm chung không chỉ giúp người sắp ra đi cảm thấy an lòng, mà còn giúp gia đình có thể tổ chức một tang lễ trang nghiêm, trọn vẹn. Việc nhận biết các dấu hiệu lâm chung giúp gia đình có thể sẵn sàng về tâm lý và hậu sự, tạo điều kiện tốt nhất cho người thân trong những giây phút cuối đời.

Xem thêm Nỗi đau mất người thân – 5 giai đoạn sẽ phải trải qua

Người nhà nên làm gì trước giây phút lâm chung của người thân?

Trước giây phút hấp hối, người nhà cùng con cháu nên tụ lại để chăm nom và thực hiện hộ niêm cho người thân, đồng thời, chuẩn bị chu đáo mọi thứ cho tang lễ. Con cháu nên túc trực thường xuyên và hỏi xem người bệnh có dặn dò hay mong muốn gì không.

Đặt thụy hiệu (tên hèm) và hỏi người sắp mất có đồng ý không. Sắp xếp đưa người thân sang phòng chính tẩm, đặt đầu chếch về hướng Đông.

Xem thêm Nên làm gì khi nhà có người thân mất?

Nghi thức quan trọng trong khi người thân ra đi

Sau khi người thân chính thức tắt thở, con cháu thực hiện làm lễ mộc dục trước khi khâm liệm. Quy trình thực hiện cần chuẩn bị những vật dụng như: một con dao, một vuông vải (khăn), một cái lược, một nồi nước ngũ vị hương, nồi nước nóng, v.v.

Lễ mộc dục (tắm gội) – xóa bỏ bụi trần

Lễ mộc dục do con cái thực hiện. Cha thì con trai vào tắm, mẹ thì con gái vào tắm. Khi tắm cần đậy màn cho kín, tang chủ quỳ xuống khóc, người hộ việc cũng quỳ rồi cáo từ rằng: “Nay xin tắm gội để sạch bụi trần,” xong phục xuống, đứng dậy.

Dùng khăn vuông nhúng ngũ vị hương để lau mặt, lau mình cho sạch rồi dùng lược chải tóc, lấy sợi vải buộc tóc lại. Dùng khăn khác lau tay chân và dùng dao cắt móng tay. Móng tay, móng chân được gói lại để đặt vào quan tài theo thứ tự trên dưới. Tắm xong mặc quần áo chỉnh tề và đặt thi thể lên giường, đồ dùng tắm rửa được mang đi chôn.

Xem chi tiết Phong Tục Đám Ma Của Người Miền Bắc

Trước lúc nhập quan

Người mất được đặt trên giường, phủ chiếu hoặc khăn, buông màn, phía trên đầu đặt chiếc ghế, đặt một bát cơm úp, một quả trứng, dựng một đôi đũa trên bát cơm và thắp hương. Có địa phương còn có tục để thêm một con dao trên bụng, để trừ tà ma hay quỷ nhập tràng.

Sau đó, đưa tiền xu và gạo nếp xát sạch cho vào miệng người mất nhằm tiễn đưa vong linh người quá cố đi đường xa được siêu thoát tránh được ma quỷ. Tang chủ thực hiện xúc một ít gạo và một đồng tiền tra vào miệng từ bên phải sang bên trái đến chính giữa, xong bóp mồm lại, phủ mặt như cũ. Khi làm tang chủ quỳ khóc và nói: “Nay xin phạn hàn, phục duy hâm nạp.”

Xem chi tiết Nhập liệm cho người mất trong đám tang với đầy đủ nghi thức

Lúc nhập quan

Tang chủ chọn ngày giờ tốt để tiến hành nhập quan cho người mất. Ngày giờ được xem dựa trên mệnh của người mất và giờ mất, từ đó chọn ra giờ tốt để nhập quan, đưa tang tránh được nhiều rủi ro về sau.

Đưa người nhập quan cần có mặt đầy đủ của con cháu, tiến hành nghi thức nhập quan. Theo đó, phải đưa người mất nhập quan một cách nhẹ nhàng. Nếu khoảng trống trong áo quan vẫn còn, thì nên dùng quần áo của người mất để chèn thêm vào những khoảng trống đó, đồng thời cho các vật dụng cần thiết khi còn sống vào cùng.

Đối với trường hợp người mất bị co cứng thì nên làm phương pháp sưởi ấm dùng rượu cồn bóp chân tay cho mềm rồi đưa vào nhập quan, sau đó cắt bỏ các dây buộc trên cơ thể để người mất được thoải mái. Sau khi tiến hành xong các thủ tục, gia quyến tiến hành phát tang để bà con lối xóm đến thăm viếng.

Tìm hiểu thêmĐám tang của người Việt và 4 phong tục tang lễ

Sứ mệnh của đơn vị chăm lo hậu sự

Tang gia là điều không ai mong muốn nhưng không ai tránh khỏi quy luật sinh tử luân hồi. Hy vọng những chia sẻ về giây phút lâm chung của người thân sẽ giúp gia quyến phần nào đỡ bối rối và kịp chuẩn bị một đám tang trọn vẹn và chu toàn nhất.

Trong những khoảnh khắc khó khăn này, sự hỗ trợ chuyên nghiệp và tận tâm từ Blackstones có thể mang lại sự yên tâm và an ủi cho gia đình. Với kinh nghiệm và chuyên môn trong lĩnh vực tổ chức tang lễ, Blackstones cung cấp dịch vụ toàn diện từ khâu chuẩn bị, tổ chức đến hậu sự.

Chúng tôi luôn đồng hành cùng gia đình, lắng nghe và thực hiện mọi mong muốn, giúp người thân của bạn được tiễn đưa trong sự trang nghiêm và tôn kính. Hãy liên hệ với Blackstones để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết, đảm bảo mỗi bước đi trên hành trình cuối cùng đều diễn ra suôn sẻ và an lành.

Lâm chung là gì? 3 nghi thức gia đình cần nắm rõ