Ý nghĩa và cách lập bài vị gia tiên

Tìm hiểu về bài vị gia tiên

Bài vị hay còn được gọi là long vị, dùng để đề tên người đã khuất (tương đồng như di ảnh thờ) trên bàn thờ gia tiên. Bài vị là một tấm thẻ làm bằng giấy hoặc bằng gỗ mỏng, ở giữa ghi họ tên chức tước, hai bên ghi ngày tháng năm sinh, tử của người được thờ, gọi là thần chủ.

Bài vị là vật cần được lưu truyền từ đời này sang đời khác, vì vậy cho nên các tấm bài vị bằng đồng dần thay thế sản phẩm làm từ gỗ, giấy như trước kia. Bên cạnh đó, bài vị bằng đồng còn mang vẻ đẹp tinh xảo, tôn lên sự trang nghiêm cho phòng thờ, độ bền lâu mà không lo mối, mọt, cong, vênh.

[Caption ảnh: Với ý nghĩa tâm linh vô cùng đặc biệt mà người ta thường sử dụng các loại gỗ quý để làm bài vị].

Cách đặt bài vị trên bàn thờ

Bàn thờ luôn được coi là nơi linh thiêng, trang trọng trong mỗi gia đình. Cách bài trí bàn thờ gia tiên luôn được sắp xếp một cách tỉ mỉ, cẩn thận và chu đáo. Một trong số những điều cần lưu ý đó chính là cách đặt di ảnh trên bàn thờ gia tiên. Bài vị bàn thờ gia tiên là vật tượng trưng cho các vị tổ tiên mà gia chủ đang thờ cúng.

Nếu gia đình chỉ thờ cúng tổ tiên, bài vị sẽ được đặt ra chính giữa. Nếu thờ cúng nhiều người theo thế hệ thì cách sắp xếp ảnh trên bàn thờ gia tiên sẽ theo quy luật nam tả (trái) – nữ hữu (phải). Tương ứng nhìn từ bên ngoài vào bàn thờ thì nam bên phải, nữ bên trái. Đây là cách sắp xếp bàn thờ gia tiên theo tập tục từ xưa đến nay, không hề có sự thay đổi.

Khi lựa chọn kích thước ảnh thờ, gia chủ nên lựa chọn kích thước sao cho phù hợp với bàn thờ để giúp tổng thể bàn thờ nhìn cân đối, phù hợp hơn.

Bài vị có ý nghĩa gì trong tâm linh?

Bài vị là một tấm thẻ làm bằng gỗ hay bằng đồng, ở giữa ghi họ tên, chức tước, hai bên ghi ngày tháng năm sinh, năm mất của người được thờ. 

Bài vị là vật để con cháu đời sau luôn ghi nhớ và tỏ lòng biết ơn đến người thân. Ngoài ra, đến các ngày lễ đặc biệt như ngày rằm, Vu Lan hay Thanh minh… thì bài vị là vật để người đời sau gọi linh hồn tổ tiên trở về với gia đình.

Với những người thân đã mất, bài vị là một vật có liên quan và giúp họ dễ dàng tìm đường trở về nhà, thăm lại con cháu. Hoặc đơn giản, thông qua bài vị, con cháu thể hiện những niềm mong ước, gửi lời cầu xin tới ông bà tổ tiên.

Nguyên tắc làm bài vị đúng chuẩn phong thủy

Bài vị thường được làm bằng gỗ hoặc bằng đồng. Thường bài vị bằng gỗ mít, gỗ thị sẽ có ý nghĩa về tâm linh hơn. Tuy nhiên ngày nay, người ta sử dụng chất liệu đồng để có tuổi thọ cao hơn.

Kích thước bài vị

Chữ trong lòng bài vị có kích thước rộng từ 3 đến 4cm, cao từ 13 đến 21cm. 

Kích thước tổng thể bài vị :

+ Cao 38cm cung tốt (Tài chí, Tiến bảo) – Rộng 17cm cung tốt (Thêm đinh ,Tài vượng)

+ Cao 41cm cung tốt (Tiến bảo, Đinh) – Rộng 18cm cung tốt (lợi ích)

+ Cao 61cm cung tốt (Lợi ích, Tài lộc) – Rộng 21cm cung tốt (Đại cát, Tiến bảo)

Tuy nhiên cũng có thể chọn một số kích thước khác nhưng kích thước được chọn phải là số đẹp và chuẩn phong thủy.

Chữ viết trên bài vị

Số chữ viết trên bài vị phải được chia hết cho 4, hoặc chia cho 4 còn dư 3. Theo cách đếm tuần tự 4 chữ: Quỷ – Khốc – Linh – Thính. Nếu là nam thì phải vào chữ Linh (dư 3), nữ phải vào chữ Thính (chia hết) là được 4.

Nội dung cần có

Các nội dung phải có trong một bài vị được viết bằng chữ Hán Nôm chiều dọc từ trên xuống, từ phải qua trái.

+Hàng chính giữa nêu vai vế của người được làm bài vị (như cha = hiển khảo; ông nội = tổ khảo; bà cố = tằng tổ tỷ; ông sơ = cao tổ khảo)

+ Tiếp đến là tước vị (nếu có).

+ Sau đó là tên. (gồm tên húy = tên chính, tên tự, tên hiệu, tên thụy … nếu có). Nếu là bài vị mẹ hoặc bà thì ghi theo tước vị của cha, ông, sau đó ghi họ của ông + nguyên phối.

+ Hàng bên trái ghi ngày tháng năm sinh.

+ Hàng bên phải ghi ngày tháng năm mất.

+ Cuối cùng là 3 chữ “chi Linh vị”, cũng có khi ghi “Thần chủ” hoặc “Linh vị”.

Bài vị được lưu giữ 5 đời kể từ người chủ cúng, đến đời thứ 6 được đem đốt hoặc đưa vào nhà thờ họ để thờ chung. Khi lập bài vị thờ cúng tốt nhất gia chủ nên mời các sư thầy hoặc thầy cúng để lập bài vị theo ý muốn và giữ đúng những nguyên tắc, quy định trong tâm linh thờ phụng.