Đám Tang Người Quảng Đông tại Việt Nam dùng nhiều màu đỏ?

Đám tang của người Quảng Đông luôn khiến nhiều người Việt tò mò – vì sao giữa không khí tang thương lại xuất hiện sắc đỏ?

Đằng sau điều tưởng như “trái ngược” ấy là triết lý nhân sinh sâu sắc về sự viên mãn và quan niệm “sống trọn – đi an”. Nếu bạn đang tìm hiểu để tổ chức tang lễ đúng phong tục Quảng Đông, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ ý nghĩa từng màu sắc, nghi thức và cách tổ chức tang lễ chuẩn người Hoa tại Việt Nam.

Bản sắc văn hóa người Quảng Đông và sự gìn giữ nơi đất Việt

Người Quảng Đông thuộc nhóm Hoa di cư từ tỉnh Quảng Đông – Nam Trung Quốc. Tại Việt Nam, họ tập trung đông đảo tại quận 5, 6, 11 (TP.HCM) với những hội quán, chùa và miếu đặc trưng như Hội Quán Quảng Đông, chùa Ông, chùa Bà Thiên Hậu.

Cộng đồng này đề cao lễ nghĩa, thứ bậc và lòng hiếu thảo, nên tang lễ được tổ chức rất chu đáo. Mỗi nghi thức, màu sắc khăn tang hay tiếng kèn trống đều mang tầng ý nghĩa sâu xa: vừa là tiễn biệt, vừa là gìn giữ linh hồn tổ tiên trong vòng luân hồi.

Người Quảng thường tổ chức tang ma tại tư gia hoặc Nhà tang lễ Nguyễn Tri Phương hay còn gọi là Nhà quàn Quảng Đông.

0

Phong tục đám tang người Quảng Đông

Từ hàng trăm năm trước, người Quảng Đông (Cantonese) di cư sang Việt Nam, chủ yếu sinh sống tại Chợ Lớn (TP.HCM) và các tỉnh Nam Bộ. Cộng đồng này mang theo không chỉ tiếng nói, ẩm thực mà còn cả phong tục đám tang người Quảng Đông – một nghi lễ thể hiện trọn vẹn chữ “hiếu” và niềm kính trọng tổ tiên.

Ngày nay, giữa đời sống hiện đại, tang lễ của người Quảng Đông vẫn được gìn giữ, kết hợp hài hòa giữa nghi thức truyền thống Trung Hoa và yếu tố Việt Nam. Đây không chỉ là một nghi lễ tiễn biệt, mà còn là cách con cháu thể hiện lòng hiếu kính, tri ân người đã khuất, và cầu mong phúc lành cho thế hệ sau.

👉 Tìm hiểu thêm: Tại sao Tang Lễ Người Hoa tại Việt Nam không tổ chức giống người Việt?

Các nghi thức chính trong đám tang người Quảng Đông

Thông báo tang & phát tang

Khi có người mất, gia đình thông báo đến họ hàng, bạn bè và cộng đồng. Cửa nhà được treo biểu ngữ tang bằng chữ Hoa, hai bên có câu đối tiễn biệt. Người thân nhận khăn tang trắng hoặc có màu đặc trưng riêng tùy vai vế.

Việc phát tang thể hiện sự chính danh của người chịu tang, đồng thời là lời mời cộng đồng cùng chia sẻ nỗi mất mát.

Lau rửa thi thể & chuẩn bị liệm

Thi thể người mất được lau sạch, thay áo mới, rồi bọc bằng vải liệm nhiều lớp – số lớp và chất liệu thể hiện tuổi, giới tính và địa vị. Người Quảng Đông đặc biệt kiêng để lại túi áo, khuy áo – tượng trưng cho việc không mang nặng nợ trần gian.

Y phục cho người chết rất cầu kỳ:

• Gồm 3 quần + 2 áo theo thứ tự màu: trắng – đen – xanh – xám – tro,
• Ngoài cùng là áo gấm tượng trưng cho sự sang trọng, tôn kính.
• Tục cắt tóc cho người chết trước khi liệm.

👉 Xem thêm sự khác biệt trong Phong tục đám tang của người Tiều

Nhập quan và quàn linh

Sau khi chọn giờ tốt (dựa vào âm lịch và tuổi người mất), thi thể được đặt vào quan tài – gọi là “nhập quan”. Lễ nhập quan có thầy cúng hoặc sư làm phép, khấn cáo thần linh.

Trong thời gian quàn linh, khách viếng đến đọc kinh, thắp nhang và nghe nhạc lễ tang truyền thống Quảng Đông gồm trống, mõ, kèn và chuông. Âm nhạc tang lễ không chỉ là tiếng tiễn biệt mà còn giúp dẫn lối linh hồn về cõi siêu sinh, thể hiện triết lý nhân sinh “sống có đạo – chết có nghĩa”.

Lễ đưa – di quan

Trong lễ đưa tang, đoàn di quan được tổ chức nghiêm trang. Thầy Đạo hoặc thầy Phật đi đầu, tiếp đến là người cầm linh vị, sau cùng là quan tài và thân quyến.
Gia đình thường mời ban nhạc tang hát lễ Quảng Đông cổ truyền, xen kẽ tiếng trống và tiếng nhạc kèn bi thương, tạo nên khung cảnh trang nghiêm và cảm động.

👉Tìm hiểu thêm: Đám Tang Người Phúc Kiến tại Việt Nam

An táng, hỏa táng và hậu tang

Ngày nay, nhiều gia đình người Quảng Đông tại Việt Nam chọn hỏa táng thay vì chôn cất do hạn chế đất đai và sự tiện lợi. Dù hình thức thay đổi, họ vẫn giữ nghi thức cúng cáo trước và sau hỏa táng, cùng các lễ cúng 7 ngày, 49 ngày, 100 ngày và giỗ đầu.

Mỗi lễ cúng đều mang ý nghĩa tiễn đưa linh hồn qua từng giai đoạn của cõi âm, giúp người mất được siêu thoát, con cháu được bình an.

Những đặc trưng riêng của đám tang người Quảng Đông

Tang lễ của người Quảng Đông là một trong những nghi lễ mang đậm bản sắc văn hóa của cộng đồng người Hoa, thể hiện rõ tinh thần tôn kính người đã khuất và quan niệm nhân sinh sâu sắc. Dưới đây là những đặc điểm tiêu biểu trong phong tục tang lễ của họ:

Chuẩn bị bàn thờ và không gian tang lễ

• Chọn giờ, hướng và phong thủy: Người Quảng Đông tin rằng hướng quan tài và  chọn giờ đưa tang ảnh hưởng đến vận mệnh con cháu.
• Khi có người qua đời, người Quảng Đông thường dùng giấy đỏ phủ lên bàn thờ, với quan niệm tách biệt người mất với bàn thờ Phật trong nhà để tránh phạm húy. 
• Họ cũng bày chuối xanh trên bàn, bởi theo tín ngưỡng dân gian, loại chuối này giúp “hút khí” để thi thể không bị phồng lên.

Y phục và vật dụng của người mất

Quần áo của người đã khuất phải được cắt bỏ túi và cúc áo. Trong tiếng Trung, “nút áo” đồng âm với chữ “lưu” (giữ lại), còn “túi” mang nghĩa là “mang theo”. Do đó, việc cắt bỏ hai chi tiết này tượng trưng cho ý niệm ra đi thanh thản, không vướng bận trần gian dương thế.

• Người mất trên 60 tuổi, tang lễ được xem là cuộc tiễn đưa trong phúc đức, biểu thị sự viên mãn. Vì vậy, hương và đèn lồng được dùng màu đỏ, tượng trưng cho sự cát tường. 
• Người mất dưới 60 tuổi, tang phục sẽ dùng màu trắng – màu truyền thống tượng trưng cho tang thương và tiếc nuối.

Đèn Lồng Tang Lễ

Trên đèn lồng tang lễ “dẫn đường về nhà” và báo tin nên thường ghi họ, tuổi và tên người mất, cùng với tuổi cộng thêm ba năm – biểu trưng cho việc “vượt qua ba kiếp” để sang cõi khác bình an. Đây là nét riêng độc đáo của người Quảng Đông, khác biệt với các nhóm Hoa khác tại Việt Nam.

Tang phục để tang của người nhà

Người thân mặc áo vải sô trắng, thắt dây bố, đội khăn tang. Con cháu từng thế hệ được phân biệt bằng màu sắc nhỏ trên khăn hoặc áo tang.

Nghi thức cảm tạ khách viếng

Gia đình tang chủ thường dùng giấy đỏ gói kẹo hoặc buộc chỉ đỏ quanh kẹo, gửi tặng khách viếng như một cách tạ ơn âm thầm. Trong văn hóa Quảng Đông, thân nhân không nói lời “cảm ơn” trực tiếp, mà chỉ dùng những câu nhẹ nhàng như “quý vị có lòng”, thể hiện sự khiêm cung và tế nhị trong đau thương.

Lễ vật và cách viếng

Vật phẩm cúng tế: Giấy tiền vàng mã, nhà giấy, xe giấy,… là lễ vật giúp người mất có “tài sản” ở thế giới bên kia.

Khách đến viếng có thể gửi phong bì phúng điếu, tặng vàng mã, hoặc hoa tang lễ. Một số người chọn tặng nhang thơm, đèn hoặc nhạc khí, như kèn trumpet hoặc đàn điện tử, để thể hiện lòng tiễn biệt. Tất cả nghi thức này đều mang tính cầu nguyện cho người mất được siêu thoát.

Thời gian và nghi lễ tang lễ

Tang lễ người Quảng Đông thường kéo dài khoảng 4 giờ, với đầy đủ phần lễ: phát tang, cúng cơm, tụng kinh, và tiễn linh. Tuy nhiều nghi thức có sự giản lược theo thời đại nhưng người Quảng Đông vẫn giữ được tinh thần hiếu đạo và tôn trọng truyền thống trong từng chi tiết.

Những ảnh hưởng và sự thay đổi của tang lễ Quảng Đông tại Việt Nam

Sự hiện đại hóa khiến nhiều nghi thức được giản lược hơn. Một số gia đình pha trộn yếu tố Việt Nam, như đọc văn tế bằng tiếng Việt, hay rút gọn thời gian quàn linh.

Tuy nhiên, giá trị cốt lõi của tang lễ người Quảng Đông vẫn không thay đổi – đó là đạo hiếu, sự kính trọng và lời tiễn biệt chân thành. Việc chọn đơn vị tổ chức tang lễ am hiểu văn hóa Quảng Đông giúp gia đình vừa giữ được phong tục, vừa thuận tiện theo quy định pháp luật.

Dịch vụ tang lễ người Quảng Đông đúng và đủ phong tục

Hiểu sâu phong tục và tín ngưỡng của người Quảng Đông, Blackstones là đơn vị tang lễ tại miền Nam có ban kinh sư am hiểu nghi thức người Hoa – Đạo giáo – Phật giáo – Nho giáo. Chúng tôi đảm nhận trọn vẹn các phần lễ từ tụng kinh, dẫn lễ, xướng danh, cáo điện đến thờ cúng, nghi lễ rước linh – hỏa táng – an táng. Mỗi nghi thức đều được thực hiện đúng chuẩn truyền thống, giữ trọn nét văn hóa đặc trưng của người Hoa mà vẫn đảm bảo tính trang trọng, tôn nghiêm và nhân văn.

Với đội ngũ nhân viên song ngữ Hoa – Việt, xe tang cao cấp, đồ lễ đầy đủ, cùng quy trình tổ chức đạt chuẩn quốc tế ISO kết hợp nghi thức truyền thống của tang quyến, Blackstones mang đến giải pháp tang lễ trọn gói cho cộng đồng người Hoa, người Quảng Đông tại TP.HCM và các tỉnh miền Nam.
👉 Liên hệ ngay Dịch vụ tang lễ Blackstones để được tư vấn và hỗ trợ tổ chức đám tang người Quảng Đông trang nghiêm, chuẩn mực và đúng đạo hiếu.