Những hạn chế nhất định khi dịch bệnh bùng phát vào đầu tháng 7, đã khiến cho việc chuẩn bị mâm cúng đủ đầy trở nên khó thực hiện hơn. Vì vậy, để có một lễ cúng tại nhà đơn giản mà vẫn thành tâm và đảm bảo những quy tắc phòng chống dịch hiệu quả cần chuẩn bị những gì?
Ngày mùng 1, ngày rằm hàng tháng, hầu hết các gia đình Việt đều chuẩn bị những mâm cỗ cúng tươm tất và dâng hương cúng Phật, cúng gia tiên, thần linh và mâm cúng chúng sinh. Hành động lễ nghĩa này để hành thiện tích đức, nhớ ơn người đã khuất, hay an ủi những vong hồn không nơi nương tựa.
Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, để đảm bảo sức khỏe cho gia đình, tránh đi đến những nơi đông người, các gia đình có thể tận dụng những nguyên liệu đơn giản trong nhà, làm mâm cúng thể hiện lòng thành và tưởng nhớ cội nguồn. Tuy nhiên, tùy điều kiện và quan điểm mà từng gia đình có thể điều chỉnh.
Mâm cúng Phật
Theo giáo lý nhà Phật, lễ cúng không quan trọng ở mâm cao cỗ đầy mà cốt ở lòng thành của mỗi người. Chỉ cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản để cúng Phật, nên cúng vào ban ngày.
Thông thường mâm cúng Phật là món chay. Mâm cơm chay khoảng 3-5 món. Các món khá phong phú như: cơm trắng, rau củ quả nấu canh, các món từ nấm, các loại chè, bánh làm từ các loại bột, đậu (bánh trôi nước, bột lọc…). Hoặc có thể như hoa quả, nước lọc, bánh kẹo… Sau đó, mọi người thụ lộc ngay tại nhà.
Đối với những gia đình gặp nhiều khó khăn trong việc chuẩn bị trái cây tươi, hoa cúng thì thắp hương cúng Phật là một trong nhiều cách cúng dường lên Thế Tôn. Với tâm thành kính, một lòng hướng về Tam bảo, người Phật tử hàng ngày đều dâng hương thì rất tốt, phước báo vô lượng.
Mâm cúng thần linh và gia tiên
Theo phong tục cúng rằm, nếu mâm cúng Phật là lễ chay thì mâm cúng gia tiên là cỗ mặn. Lễ cúng được tiến hàng là để tạ ơn các thần linh, tưởng nhớ ông bà tổ tiên và cầu bình an cho gia đình.
Mâm cúng cơ bản thường có gà luộc, canh miến mọc, xôi đỗ xanh, thịt bò xào, chả nem, tôm hấp sả…Tùy vào điều kiện các gia đình có thể làm mâm cơm với các món tùy ý hoặc các món ngày xưa ông bà tổ tiên thích ăn.
Mâm cúng chúng sinh
Theo tín ngưỡng dân gian có những vong hồn đáng thương vì không được ai thờ cúng, hoặc chết đường chết chợ lang thang vạ vật không tìm được đường về với tổ tiên. Vì vậy, người dân thường làm một mâm lễ cho các vong hồn này. Mục đích là bố thí cho những cô hồn vất vưởng, không thân thích, không nơi nương tựa.
Lễ cúng chúng sinh thường được diễn ra vào buổi chiều tối, với mâm cúng chỉ nên chuẩn bị các món đồ chay để các cô hồn không phát sinh lòng tham. Một mâm lễ cúng cô hồn có nhiều thực phẩm để lựa chọn: muối gạo, cháo trắng nấu loãng, hoa quả, các loại bỏng, bánh, kẹo… được dọn ngoài đường, trước nhà… tuyệt đối không được để trong nhà, tránh trường hợp các vong hồn theo vào.
